Rusza onkologiczna kampania edukacyjna „Ty decydujesz, czy zachorujesz!”

Jak wynika z Krajowego Rejestru Nowotworów każdego roku ok. 160 tysięcy Polaków dowiaduje się, że ma raka. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) u około 80% z nich, nowotwór wywołany jest przez czynniki zewnętrzne, w tym styl życia, a dzięki zmianie stylu życia można uniknąć zachorowań na około 40-50% nowotworów złośliwych. Stąd pomysł na kampanię „Ty decydujesz, czy zachorujesz!”, która jest wspólną inicjatywą Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej i Polskiego Towarzystwa Onkologicznego.

Z roku na rok liczba nowotworów rośnie. Co roku na raka umiera 9,6 milionów ludzi na całym świecie. Nowotwory są obecnie drugą przyczyną zgonów, zaraz za chorobami układu naczyniowego. Liczba zachorowań na choroby nowotworowe zwiększa się również w Polsce. Według Krajowego Rejestru Nowotworów liczba nowotworów złośliwych w Polsce w ciągu ostatnich trzech dekad wzrosła ponad dwukrotnie. Każdego roku diagnozowanych jest 160 tysięcy nowych przypadków, aż 100 tysięcy osób umiera z powodu raka. Według prognoz – w przyszłości liczby te będą rosnąć.

„Od co najmniej dwóch dekad środowisko medyczne mówi o trwającej 'epidemii nowotworów’. Początkom tej dyskusji towarzyszyły próby identyfikacji przyczyn wzrostu liczby zachorowań, a następnie poszukiwanie rozwiązań, które wpłynęłyby na zahamowanie tego trendu. Dziś w dużym stopniu znamy odpowiedzi na postawione sobie wówczas pytania, ale mimo tej wiedzy ponosimy klęskę w walce o ograniczenie liczby zachorowań. Wynika to, niestety, z braku odpowiedniej wiedzy wśród szeroko rozumianej opinii publicznej. Wielu nowotworom można byłoby zapobiec, gdyby tylko ludzie wcześniej decydowali się na zmianę swojego – niezdrowego – stylu życia. Dlatego też środowisko lekarzy wspólnie z pacjentami onkologicznymi nie tylko angażuje się, ale też inicjuje akcje edukacyjne budujące świadomość modyfikowalnych czynników wpływających na ryzyko zachorowania na raka” – podkreśla cytowany w komunikacie prof. Wojciech Wysocki, prezes Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, Klinika Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Naczyniowej w 5. Wojskowym Szpitalu Klinicznym z Polikliniką w Krakowie, redaktor naczelny pisma „Nowotwory Journal of Oncology”.

Celem akcji jest promocja profilaktyki pierwotnej nowotworów oraz podnoszenie świadomości Polaków na temat czynników ryzyka chorób onkologicznych i zagrożeń z nimi związanych.

„Pragniemy zwrócić uwagę na codzienne zachowania i decyzje, które w przyszłości mogą wpłynąć na wzrost ryzyka wystąpienia chorób nowotworowych. Nasza kampania skierowana jest do całego społeczeństwa, a w szczególności do osób prowadzących niezdrowy tryb życia, niezainteresowanych tematyką zdrowotną. Celem kampanii jest zwiększenie świadomości społecznej na temat raka i odpowiedniej profilaktyki nowotworowej – stąd też mocne hasło, które ma zwrócić uwagę na zależności między prowadzonym stylem życia a występowaniem raka” – tłumaczy prof. Piotr Rutkowski z Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej–Curie w Warszawie. – „Chcemy dotrzeć do jak najszerszego grona odbiorców z prostym przekazem: Główną przyczyną występowania nowotworów jest niezdrowy styl życia! Zaledwie 5-10% nowotworów ma podłoże genetyczne, a ponad 80% nowotworów to wynik czynników zewnętrznych, niezdrowego stylu życia i złych nawyków”.

Jak przypominają eksperci głównymi czynnikami zwiększającymi ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych są: palenie papierosów; otyłość związana z niewłaściwą dietą oraz brakiem aktywności fizycznej; nadużywanie alkoholu; promieniowanie ultrafioletowe.

„Uwarunkowania genetyczne tak naprawdę są przyczyną rozwoju zaledwie ok 5% chorób nowotworowych. W przypadku większości zachorowań odpowiedzialne są czynniki zewnętrzne, a wśród nich styl życia jaki prowadzimy” – podkreśla dr Adam Maciejczyk, prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego.

„Wśród trzech najczęściej występujących nowotworów w Polsce, czyli płuca, piersi i prostaty to czynniki zewnętrzne odpowiadają za 70-90% przypadków chorób” – dodaje profesor Rutkowski.

Spośród wszystkich zgonów związanych z nowotworami ok. 30% jest spowodowanych paleniem tytoniu, kolejnych 30% jest związanych z dietą, a około 15-20% z infekcjami. Pozostały odsetek nowotworów jest spowodowany przez inne czynniki, takie jak ekspozycja na promieniowanie UV, stres czy brak aktywności fizycznej.