W Polsce niedorozpoznanie astmy oskrzelowej sięga około 70 proc., a jednocześnie nawet połowa pacjentów z rozpoznaniem jest leczona niezgodnie z najnowszymi wytycznymi. Dzięki konsolidacji sił i współpracy ekspertów-lekarzy z czterech towarzystw medycznych, zaktualizowane zostały Standardy rozpoznawania i leczenia astmy. Celem dokumentu jest zoptymalizowanie opieki nad chorymi z astmą oskrzelową przez lekarzy wszystkich specjalności, w szczególności lekarzy rodzinnych.
Astma oskrzelowa jest jedną z najczęściej występujących, przewlekłych chorób układu oddechowego. Jak podają statystyki ponad 4 mln Polaków ma jej objawy, a jedynie 2,2 mln z nich jest zdiagnozowana i leczona, często w nieprawidłowy sposób. W odpowiedzi na te coraz bardziej palące wyzwania eksperci, lekarze praktycy z czterech polskich towarzystw lekarskich: Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc, Polskiego Towarzystwa Pneumonologii Dziecięcej oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, przy wykorzystaniu metodyki GRADE, skorygowali, uaktualnili oraz unowocześnili Standardy rozpoznawania i leczenia astmy u dzieci i dorosłych. STAN4T są krótkim i precyzyjnym opisem zasad rozpoznawania oraz leczenia astmy przeznaczonym dla lekarzy wszystkich specjalności, w szczególności lekarzy rodzinnych. Mogą także być stosowane w procedurach opieki koordynowanej.
„To już kolejna odsłona Standardów, które muszą ewoluować wraz z międzynarodowymi wytycznymi, jakie otrzymujemy od Global Initiative for Asthma, czyli Światowej Inicjatywy na Rzecz Zwalczania Astmy” – wyjaśnia prof. Marek Kulus, przewodniczący Koalicji na rzecz Leczenia Astmy, inicjatora prac nad dokumentem.
Standardy rozpoznawania i leczenia astmy obejmują trzy grupy wiekowe pacjentów: <6 roku życia, 6-11 lat oraz 11+ w zakresie aspektów związanych z czynnikami ryzyka, rozpoznaniem, wykluczeniem astmy, diagnostyką różnicową, chorobami współistniejącymi, badaniami m.in. spirometrycznymi, rozpoczęciem i prowadzeniem leczenia, postępowaniem w sytuacji zaostrzenia astmy, podejrzeniem astmy ciężkiej, immunoterapią
i farmakoterapią. W dokumencie ujęte zostały również kwestie dotyczące wpływu zanieczyszczenia środowiska na przebieg astmy, a także szczepień i COVID-19.
„Jednym z celów naszego Towarzystwa jest dążenie do odwrócenia piramidy świadczeń w zakresie leczenia astmy, dlatego tak dużą atencją obdarzamy wszystkie wytyczne, w tym zaktualizowane przez cztery towarzystwa medyczne Standardy rozpoznawania i leczenia astmy. Upatrujemy w nich szansę na usprawnienie i przede wszystkim ułatwienie pracy lekarzy różnych specjalizacji, z głównym naciskiem na lekarzy Podstawowej Opieki Zdrowotnej” – podkreśla prof. Radosław Gawlik, prezydent Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. – „Kompleksowość tych materiałów daje szansę na zwiększenie wskaźnika rozpoznawalności astmy, a przez to umożliwienie większej liczbie chorych optymalnego leczenia” – uzupełnia.
Autorami zaktualizowanych Standardów rozpoznawania i leczenia astmy u dzieci i dorosłych STAN4T są: prof. Rafał Pawliczak, prof. Andrzej Emeryk, prof. Adam Barczyk, prof. Paweł Majak, prof. Maciej Kupczyk, prof. Joanna Chorostowska-Wynimko, prof. Piotr Kuna, prof. Paweł Śliwiński, prof. Anna Bręborowicz, prof. Zbigniew Doniec, prof. Henryk Mazurek, prof. Agnieszka Mastalerz-Migas, dr Małgorzata Czajkowska-Malinowska, dr Aleksander Biesiada, prof. Karina Jahnz-Różyk, prof. Katarzyna Krenke, prof. Marek Kulus.
Standardy dostępne są na stronach Polskiego Towarzystwa Alergologicznego oraz Koalicji na rzecz Leczenia Astmy, jak również w najnowszym wydaniu Alergologii Polskiej.
