Według danych Światowej Organizacji Zdrowia – depresja, obok zaburzeń związanych z nadużywaniem alkoholu, jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych na świecie, a 9 na 10 przypadków samobójstw powiązanych jest właśnie z depresją. Zapotrzebowanie na pomoc psychologiczną i psychiatryczną rośnie z każdym rokiem. Z danych TU Zdrowie wynika, że w ubiegłym roku liczba konsultacji w zakresie zdrowia psychicznego wzrosła o 240 % w porównaniu do 2019 roku.
„Sięganie po pomoc psychologa czy psychiatry przestaje być tematem tabu. Coraz więcej osób ma świadomość, że pomoc specjalisty jest najlepszym wyjściem z trudnej sytuacji. Wsparcia u specjalistów szukają zarówno dorośli, jak i dzieci. Jednak wyraźnie zauważamy, że przybywa najmłodszych korzystających z porad psychologów i psychiatrów. O ile w 2022 roku w stosunku do roku poprzedniego liczba konsultacji dla dorosłych wzrosła o blisko 33%, to dla dzieci aż o 45 %” – mówi Teresa Domańska, Dyrektor Biura Ubezpieczeń Zdrowotnych TU Zdrowie.
Specjaliści podkreślają, że większe zapotrzebowanie na pomoc w zakresie zdrowia psychicznego w ostatnich latach wynika zarówno z długotrwałej izolacji i lęku związanego z pandemią Covid-19, a także z niepokoju wobec niestabilnej sytuacji politycznej i ekonomicznej w kraju.
„Wojna w Ukrainie oraz szybko rosnąca inflacja wzmagają lęk o to, jak będzie wyglądało nasze jutro. Wszystko to odbija się na naszym zdrowiu psychicznym. A jeśli zestawić to z dostępnością lekarzy psychiatrów w ramach publicznej opieki zdrowotnej, rysują nam się bardzo ponure prognozy leczenia depresji w Polsce. Niedofinansowanie świadczeń i mała liczba lekarzy psychiatrów przekłada się na wielomiesięczne, a czasem nawet kilkuletnie kolejki po pomoc w zakresie zdrowia psychicznego. Dlatego pacjenci najczęściej płacą za pomoc psychologów i psychiatrów z własnej kieszeni” – podkreśla Edyta Jacyna, konsultant medyczny TU Zdrowie.
Niepokoi także znikoma w stosunku do potrzeb liczba czynnych zawodowo lekarzy psychiatrów. Z Centralnego Rejestru Lekarzy wynika, że obecnie w Polsce liczba psychiatrów zajmujących się dziećmi i młodzieżą ledwo przekracza 500. Tymczasem szacuje się, że w naszym kraju ponad 630 tys. dzieci potrzebuje natychmiastowej, specjalistycznej opieki psychologicznej lub psychiatrycznej.
Zatrważające są także dane o samobójstwach. Komenda Główna Policji podaje, że w 2021 roku odnotowano 1496 prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży, co w stosunku do 2017 roku stanowi ponad 100% wzrost. Liczba ta wzrosła w 2022 roku do ponad 2 tysięcy prób samobójczych.
Według specjalistów, na kondycję psychiczną dzieci i młodzieży wpływa zarówno przemoc fizyczna i psychiczna, jakiej doświadczają w domach, jak również lęki społeczne związane ze środowiskiem szkolnym i nękanie przez rówieśników.
UNICEF podaje ponadto, że jednym z głównych czynników wpływających na problemy ze zdrowiem psychicznym jest brak troskliwej opieki rodzica we wczesnym dzieciństwie. Na świecie każdego roku nawet co drugie dziecko w wieku od 2 do 17 lat doświadcza przemocy fizycznej, emocjonalnej lub seksualnej. Wpływ na rozwój emocjonalny dzieci mogą mieć także nierozwiązane problemy ze zdrowiem psychicznym rodziców i opiekunów. Według szacunków nawet 1 na 4 dzieci mieszka z rodzicem cierpiącym na zaburzenia psychiczne.
