Robotyka wkracza na ortopedię we wrocławskim USK

Kliniki urazowo-ortopedyczne Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu połączyły siły w połowie tego roku. Już dziś widać efekty tej decyzji. Jednostka po połączeniu nie tylko działa sprawniej, ale również rozwija się. Ortopedzi USK jako jedyni w kraju w uniwersyteckiej i publicznej placówce ochrony zdrowia korzystają z najnowocześniejszego robota, który wspiera ich przy endoprotezoplastyce stawów kolanowych. Pierwsze zabiegi zakończone, a pacjenci właśnie zostają wypisani do domu.

Po połączeniu pacjenci Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu ze schorzeniami i urazami narządów ruchu – bez względu na to, której części ciała dotyczą – leczeni są przez jeden zespół, jednej kliniki. Klinika Ortopedii, Traumatologii Narządu Ruchu i Chirurgii Ręki – bo tak brzmi pełna nazwa – powstała w miejsce oddzielnych klinik (Kliniki Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu dla Dorosłych i Dzieci oraz Kliniki Chirurgii Urazowej i Chirurgii Ręki).

Połączenie jest jednym z modelowych projektów Uniwersytetu Medycznego i Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu. W efekcie powstał jeden organizm, który po połączeniu dwóch zespołów pozwolił na lepszą organizację pracy, optymalne wykorzystanie sal operacyjnych i sprzętu, który został przypisany konkretnym specjalizacjom. Zniknął również podział na leczenie kończyn górnych czy dolnych. W to miejsce pojawiły się działania w konkretnych obszarach merytorycznych: ortopedii, traumatologii narządu ruchu oraz chirurgii ręki. To tym bardziej ważne, ponieważ część pacjentów USK we Wrocławiu to osoby hospitalizowane z urazami wielomiejscowymi w obrębie różnych kończyn. Obecnie pacjent uzyska pomoc specjalistów w jednym miejscu.
Prof. dr hab. Dariusz Janczak, prorektor ds. klinicznych Uniwersytetu Medycznego, który wnioskował o połączenie dwóch jednostek w jeden organizm, podkreśla, że pomysł sprawdza się w praktyce i że dobra duża jednostka ortopedii jest jednym z filarów szpitala.

Od kilku dni zespół ortopedów przeprowadza zabiegi ze wspomaganiem robotycznym.

„USK to nie tylko jeden z największych szpital w Polsce, ale również bardzo nowoczesna placówka. Chcemy utrzymać status nowoczesnej jednostki, która świadczy usługi na najwyższym poziomie, dlatego stale poszukujemy i rozglądamy się za nowymi technologiami, których wdrożenie może poprawić jakość opieki nad pacjentami. Z tych też powodów powstało Uniwersyteckie Centrum Chirurgii Robotycznej, ale na tym nie poprzestajemy, planujemy również, w jaki sposób możemy rozwijać inne dziedziny. Tym razem mówimy o ortopedii, w której możemy poprawić jakość udzielanych świadczeń, dzięki wspomaganiu robotycznemu” – mówi Marcin Drozd, dyrektor Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu.

„Rosa” wspiera zespół ortopedii z USK w endoprotezoplastyce stawów kolanowych. Lekarze przeszli kilkutygodniowe specjalistyczne szkolenia w Berlinie, Kolonii i Genewie. Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu jest pierwszą w Polsce publiczną placówką zdrowia, do tego uniwersyteckim ośrodkiem, który korzysta z takiego rozwiązania.
Zabieg wszczepienia endoprotezy kolana przy standardowych metodach leczenia daje w ok. 80 proc. przypadków wynik bardzo dobry. W pozostałych 20 proc. wynik jest dobry, ale skuteczność leczenia może być większa. Wspomaganie robotyczne zwiększa taką skuteczność do ok. 92-95 proc. To duża zmiana jakościowa dla pacjenta i operatorów, którzy dzięki robotowi zyskują dodatkowe precyzyjne narzędzie.

Robot wspiera lekarzy przede wszystkim w planowaniu śródoperacyjnym oraz precyzji wykonania zabiegu. Chirurg w trakcie zabiegu jest w stanie bardziej precyzyjnie wyliczyć podstawowe paramenty, które są ważne do wyboru rozmiaru i umiejscowienia optymalnego implantu. Dotyczy to m.in. koślawości, szpotawości piszczeli i uda; rotacji zewnętrznej i wewnętrznej uda, a co ważne pochylenia kości piszczelowej, przydatnej na etapie planowania zakresu resekcji kości, a finalnie do wybrania najlepszej z możliwych wielkości implantu. To szczególnie istotne, że system robotyczny potrafi dokonać wyliczeń z dokładnością do 0,5 stopnia i do 0,5 mm, analizując jednocześnie 7 różnych parametrów. Tym samym nie tylko zastępuje wyliczenia na klasycznych przymiarach, ale pozwala na analizę większej ilości danych.

A to przekłada się długofalowo na większą sprawność pacjenta, mniejsze zużycie endoprotezy, czy też konieczność wcześniejszej wymiany implantu. Po samym zabiegu, chorzy mogą wrócić do domu najczęściej po tygodniu.

„Cieszymy się z tego, że korzystamy ze wspomagania robotycznego, jako pierwszy uniwersytecki szpital kliniczny w Polsce. Trzeba jednak pamiętać, że robot jest zawsze narzędziem, bo to chirurg podejmuje ostateczną decyzję. Wspomaganie robotyczne daje nam możliwość uzyskania dużo większej precyzji i powtarzalności zabiegu, a także doskonałego planowania przed- i śródoperacyjnego oraz oceny balansu mięśniowego. To wszystko przekłada się na końcowy wynik leczenia i szybszy powrót pacjenta do sprawności, większą ruchomość stawu kolanowego, mniejszą możliwość obluzowania implantu. Wpływa to generalnie na satysfakcję pacjenta, a to ważne” – podkreśla prof. dr hab. Paweł Reichert, kierujący Kliniką Ortopedii, Traumatologii Narządu Ruchu i Chirurgii Ręki USK we Wrocławiu.

Wykorzystanie systemu robotycznego „Rosa” to kolejny element konsekwentnej strategii budowania szpitala, który z wykorzystaniem nowoczesnych rozwiązań dostępnych na rynku leczy efektywnie. Dodajmy, że w lipcu tego roku w USK we Wrocławiu rozpoczęto wykonywanie operacji urologicznych z użyciem robota „da Vinci” czwartej generacji. Liczba przeprowadzonych operacji leczących nowotwór prostaty w zupełnie nowej jakości i z niespotykaną wcześniej precyzją zbliża się do 100. A dokładniej zabieg nr 100 i 101 zaplanowano na czwartek, 30 listopada.

Prof. Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, Bartosz Małkiewicz, koordynator ds. Uniwersyteckiego Centrum Chirurgii Robotycznej zapowiada, że trwają prace, by system „da Vinci” był wykorzystywany również w chirurgii onkologicznej, co ma się zadziać jeszcze pod koniec tego roku. A plan dalszego wykorzystania robota został rozpisany w kolejnych krokach na przyszły rok.

„Kiedyś w tym szpitalu najlepsi chirurdzy operowali za pomocą skalpela, dziś młodzi wybitni chirurdzy operują za pomoc robota. Robot, co już zostało wspomniane, to tylko narzędzie, którego chirurg używa, po to, by operować lepiej, efekty leczenia były skuteczniejsze, a pacjent w szpitalu przebywał krócej. To kolejny krok, który realizuje Uniwersytecki Szpital Kliniczny i Uniwersytet Medyczny w kierunku projektu medycznej uczelni badawczej oraz szpitala, który jest jego częścią. Kolejny bardzo ważny krok w rozwoju medycyny w szpitalu i w kraju” – podsumowuje prof. dr hab. Piotr Ponikowski, rektor Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.

***
Zabieg wszczepienia endoprotezy kolana najczęściej wykonywany jest u osób starszych, doświadczonych chorobą cywilizacyjną, czyli zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi, które powstają m.in. na skutek przebytych urazów, przeciążeń, chorób reumatycznych, a także wiążą się z wydłużeniem długości życia.