Komisja Europejska przyjęła wczoraj (24 X br.) komunikat zawierający zestaw działań mających na celu skuteczniejsze zapobieganie niedoborom leków o krytycznym znaczeniu i łagodzenie ich braków w UE tej i kolejnej zimy. Zdaniem Krajowych Producentów Leków, to pierwszy krok w kierunku budowania strategicznej autonomii Europy w zakresie zapewnienia dostępu do leków.
W komunikacie Komisji Europejskiej podkreślono, że poważne niedobory, w tym niektórych antybiotyków zwłaszcza zeszłej zimy, wskazują na potrzebę dalszych skoordynowanych działań. Szczególny nacisk położono na leki o najważniejszym znaczeniu, w przypadku których należy bezwzględnie zapewnić bezpieczeństwo dostaw w UE.
„Widmo braków w aptekach zmusiło Komisję Europejską do intensyfikacji działań. Mamy nadzieję, że zapowiadane wsparcie wytwarzania farmaceutyków na terenie UE, zarówno regulacyjne, jak i unijnymi środkami pomocowymi przełoży się trwały dostęp do leków nie tylko zimą” – podkreśla Krzysztof Kopeć, prezes Krajowych Producentów Leków.
Komisja Europejska w Komunikacie zapowiedziała:
– uruchomienie europejskiego dobrowolnego mechanizmu solidarności w zakresie leków, który sygnalizuje innym państwom członkowskim zapotrzebowanie danego kraju na konkretny lek i wtedy one mogą go redystrybuować ze swoich zapasów,
– przygotowanie unijnego wykazu leków o krytycznym znaczeniu (do końca 2023 r.), który będzie pierwszym krokiem do przeanalizowania ich łańcucha dostaw do kwietnia 2024 r. i wskazania, gdzie potrzebne są dodatkowe środki,
– uelastycznienie regulacji: państwa członkowskie mogą korzystać z wyłączeń regulacyjnych, aby umożliwić terminowe dotarcie leków do pacjentów, w tym wydłużenie okresu przydatności do spożycia lub szybkie dopuszczenie do obrotu substancji alternatywnych,
– wspólne zamówienia UE na antybiotyki i leki na wirusy układu oddechowego na przyszłą zimę,
– zwiększenie potencjału produkcyjnego Europy.
Aby zdywersyfikować dostawy, stymulować i modernizować produkcję leków o krytycznym znaczeniu, Komisja zamierza ustanowić Sojusz na rzecz leków krytycznych, który ma zacząć działać na początku 2024 r.
Sojusz na rzecz leków krytycznych zajmie się koordynowaniem zamówień publicznych na szczeblu UE, zbadaniem, w jaki sposób zdywersyfikować globalne łańcuchy dostaw poprzez partnerstwa strategiczne, zwiększeniem zdolności Europy do produkcji i wprowadzania leków i ich składników o krytycznym znaczeniu, opracowaniem wspólnego strategicznego podejścia do gromadzenia zapasów leków w UE i pomocą w wykorzystaniu i dostosowaniu finansowania unijnego i krajowego.
Planowane jest też wsparcie rozwoju ekologicznych technologii produkcji leków generycznych.
Komisja zaproponowała finansowanie w tym zakresie z europejskiego mechanizmu IPCEI (ang. Important Projects of Common European Interest). Stanowiłoby to szansę dla UE na objęcie wiodącej roli w ekologizacji produkcji leków generycznych.
„Krajowi Producenci Leków zabiegają od dawna, by Komisja Europejska rozwiązała problem braków farmaceutyków. Dlatego doceniamy te działania i mamy nadzieję, że dzięki dofinansowaniu rozwoju „zielonych” technologii wytwarzania leków i ich składników, również w Polsce taka produkcja będzie rosnąć. Zwłaszcza że nasze krajowe firmy również chciałby rozwijać takie projekty” – wskazuje Grzegorz Rychwalski, wiceprezes Krajowych Producentów Leków.