Dziś rozpoczęła się 11. edycja Europejskiego Tygodnia Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi odbywa się w ramach kampanii Zrozumieć Nowotwory Głowy i Szyi (ang. Make Sense Campaign). Hasłem tegorocznej edycji kampanii jest „Inwazja nowotworów głowy i szyi. Ratuj życie!”.
W Polsce podobnie jak w innych krajach Europy, obserwuje się nowe zjawisko epidemiologiczne, określane jako „fenomen epidemiologiczny” tzn. wzrost liczby nowych zachorowań na nowotwory głowy i szyi u ludzi poniżej 40 r.ż., którzy nigdy nie palili ani nie nadużywali alkoholu. Grupa ta określana jest jako młodzi dorośli. Badania naukowe wskazują, że czynnikiem potencjalnego ryzyka w tej grupie jest infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
„Główną przyczyną jest infekcja HPV i wszystkie nowotwory HPV-zależne. Coraz częściej mamy do czynienia z młodymi osobami, niepijącymi i niepalącymi, które zgłaszają się do nas z guzem migdałka, czy guzem nasady języka i okazuje się, że są ciężko chore, mimo, że „nie pasują do obrazka” osoby chorej na nowotwór.
Do tego dochodzi też żywność która jest coraz gorszej jakości i jest coraz bardziej skażona, a z pewnością ma wpływ na nasze zdrowie. Jeśli do tego dodamy starzenie się społeczeństwa to – mimo, że przecież liczba osób palących znacząco spadła – zachorowania na nowotwory we wszystkich grupach rośnie” – wyjaśniał dr hab. n. med. Wojciech Kukwa, otolaryngolog, kierownik Oddziału Otolaryngologicznego w Szpitalu Czerniakowskim w Warszawie, kierownik Kliniki Otolaryngologii, Nowotworów Głowy i Szyi Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w rozmowie z ISBzdrowie (całość przeczytasz: Prof. Kukwa: Nowotwory głowy i szyi to wciąż onkologiczna ziemia nieznana). – „Ale warto jeszcze raz podkreślić – rosnąca zachorowalność na nowotwory głowy i szyi to przede wszystkim „zasługa” HPV. W Stanach Zjednoczonych obserwujemy właśnie przetaczającą się falę zachorowań spowodowaną human papilloma virus. Jednocześnie zadziwiające, że wciąż wiele osób w ogóle nie wiąże wirusa brodawczaka ludzkiego z nowotworem np. języka”.
Szacuje się, iż rocznie na nowotwory głowy i szyi umiera około 400 000 osób, a nowotwory te stanowią około 9 proc. nowotworów złośliwych u mężczyzn i 5 proc. u kobiet.
Są to nowotwory, które ze względu na swoje umiejscowienie, rozwijają się skrycie i wywołują niecharakterystyczne objawy, które również towarzyszą banalnym infekcjom górnych dróg oddechowych (ból gardła, ból podczas połykania, chrypka).
Wyniki leczenia chorych z nowotworami głowy i szyi w Polsce są wysoce niezadowalające, należą do jednych z najgorszych w kraju spośród wszystkich chorób nowotworowych. Związane jest to głównie ze znacznym zaawansowaniem choroby nowotworowej u chorych, którzy zgłaszają się do leczenia.
Rak głowy i szyi jest szóstym najczęściej występującym nowotworem złośliwym oraz ósmą najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworów złośliwych w Europie (około 73 000 zgonów w 2020 roku). Chociaż uważany za chorobę, której można zapobiec, około 60% wszystkich nowotworów głowy i szyi jest diagnozowanych u chorych w późnym stadium zaawansowania klinicznego. W tej grupie, dwie trzecie chorych nie przeżywa 5 lat. Pomimo postępu w diagnostyce i leczeniu oraz stale rosnącej uwadze poświęconej nowotworom głowy i szyi na poziomie polityki europejskiej wyniki są nadal niezadowalające. Dlatego inicjatywy takie jak Kampania Make Sense odgrywają ważną rolę. Szacuje się, że liczba nowych przypadków nowotworów złośliwych głowy i szyi wzrośnie o ponad 200 000 na całym świecie w ciągu najbliższych 10 lat, a kolejne 587 000 osób umrze z powodu tej choroby do 2030 roku- co oznacza wzrost o 120 000 w porównaniu z rokiem 2020. Wzmocnienie wspólnych działań w celu zwiększenia świadomości i poprawy wyników leczenia chorych w tej grupie nowotworów pozostaje niezwykle istotne.
Rak głowy i szyi (każdy nowotwór powyżej obojczyka, z wyłączeniem nowotworów mózgu i gałki ocznej) to szósty pod względem częstotliwości nowotwór złośliwy i ósma przyczyna zgonów z powodu nowotworów złośliwych w Europie (około 73 000 zgonów w 2020 roku). W Polsce rocznie diagnozuje się 11 tys. nowych przypadków nowotworów okolicy głowy i szyi (wzrost aż o 25% w ciągu ostatnich 10 lat).
